07 Haz 2023

Incoterms nedir? Incoterms 2020 uluslararası teslim şekilleri nelerdir? (Güncel liste)

Incoterms uluslararası teslim şekilleri nelerdir? EXW, FCA, FAS, FOB, CFR, CIF, CPT, CIP, DAP, DPU ve DDP nedir? 2022 için güncel liste.

Incoterms güncel liste

İhracat ve ithalat için kullanılan taşıma şekilleri nelerdir? Incoterms nedir? Incoterms uluslararası teslim şekilleri nelerdir? EXW, FCA, FAS, FOB, CFR, CIF, CPT, CIP, DAP, DPU ve DDP nedir?

Incoterms nedir?

Incoterms (Uluslararası Ticari Terimler), malların satışı aşamasında gerekli olan uluslararası kuralları ifade etmektedir. Satın alma siparişi hazırlanırken, sevkiyat için paketleme ve etiketleme yapılırken ya da menşei şahadetnamesi hazırlarken Incoterms uluslararası satıcı ve alıcılara yol göstermektedir. Bu terimler uygulanması zorunlu olmasa da satıcı ve alıcının arasındaki anlaşma sonucunda bağlayıcı olabilmektedir.
Dünyanın her tarafında farklı kurallar ve hukuki uygulamaların kullanılıyor olması ortak terimler üzerinde anlaşılmasını zorunlu kılmış, 1936 yılından bu yana güncellenerek yayınlanan Incoterms terimleri küresel ticarete düzen getirmeye başlamıştır. Ulusal ticaret politikalarından farklı olarak daha evrensel bir yapıda olan Incoterms kuralları ticarete öngörülebilirlik katmaktadır. Söz konusu kurallar, herhangi bir malın satıcı taraftan (ihracatçı) alıcı tarafa (ithalatçı) gönderimi sırasında tarafların yükümlülüklerini, sigorta ilişkilerini ve masrafların hangi tarafa ait olduğunu düzenlemektedir.
En basit anlatımla Incoterms, şu konulara açıklık getirmektedir:

  • Satılan malın teslim edileceği yer
  • Navlun giderlerini hangi tarafın karşılayacağı
  • Taşıma sırasında ve sonrasındaki zararları kimin tazmin edeceği
  • Sigorta masraflarının hangi tarafa ait olduğu

Günümüzde hangi Incoterms terimleri geçerlidir?

1919 yılında kurulan ICC (Milletlerarası Ticaret Odası) tarafından 1923 yılında küresel ticarette kullanılan terimler incelenmiş ve arasındaki farklar ortaya çıkarılmaya başlamıştır. 1928 yılında ise 30 ülkedeki ticaret kurallarına anlaşılırlık kazandıracak yeni bir araştırma ile çalışmanın sınırları genişletilmiştir. Bunu takiben 1936 yılında ICC, deniz taşımasında 6 terimi belirleyen ilk Incoterms çalışmasını yayımlamıştır. Incoterms terimleri ve kapsamı yıllar boyunca artarak devam etmiş, 1990 yılında yayımlanan “Incoterms 1990” versiyonu intermodal taşıma gibi modern yöntemleri de kapsayacak şekilde genişletilmiştir. Bundan sonra 2020 yılına kadar her 10 yılda bir ticaret hayatındaki yeni gelişmeleri gözeterek bu terimler güncellenmiştir. En son güncelleme 1 Ocak 2020’de yürürlüğe giren Incoterms 2020’dir.

Incoterms terimleri nelerdir?

İhracat ve ithalat için kullanılan taşıma şekillerini kategorilere ayıran Incoterms için günümüzde güncel 11 terim bulunmaktadır. Bunlar aşağıdaki şekilde sıralanabilir;

  • EXW (Exworks, İşyerinde Teslim)
  • FCA (Free Carrier, Taşıyıcıya Masrafsız Teslim)
  • FAS (Free Alongside Ship, Gemi Yanında Masrafsız Teslim)
  • FOB (Free On Board, Gemide Masrafsız Teslim)
  • CFR (Cost And Freight, Masraflar ve Navlun Dahil Teslim)
  • CIF (Cost, Insurance and Freight, Masraflar, Sigorta ve Navlun Dahil Teslim)
  • CPT (Carriage Paid To, Taşıma Ücreti Ödenmiş Olarak Teslim)
  • CIP (Carriage and Insurance Paid To, Taşıma Ücreti ve Sigorta Ödenmiş Teslim)
  • DAP (Delivered At Place, Belirtilen Adreste Teslim)
  • DPU (Delivered At Place Unloaded, Belirtilen Yerde Eşya Boşaltılmış Teslim)
  • DDP (Delivered Duty Paid, Gümrük Resmi Ödenmiş Olarak Teslim)

EXW (Exworks, İşyerinde Teslim): EXW, satıcı açısından riskin ve sorumluluğun en düşük olduğu teslim şeklidir. Satıcı, elindeki malları taşıyıcıya yüklemeden ve gümrükten geçirmeden; işletmesinde, fabrikasında ya da deposunda alıcı için hazır tutmakla yükümlüdür. Bu modelde teslim yerinin belirlenmesi çok önemlidir. Teslim noktasında malların hazır tutulması sonrası, malın teslim alınmasına ve taşınmasına ilişkin tüm masraflar ve riskler alıcıya aittir.

FCA (Free Carrier, Taşıyıcıya Masrafsız Teslim): FCA teslim şeklinde malları gümrükten geçiren satıcı, bu malları belirtilen noktada alıcı tarafından seçilen taşıyıcıya iletir. Malların alıcının ülkesine nakliyesi için belirlenmiş araca kadar taşınması süresince ön taşıma giderleri ve mala ilişkin risk satıcının sorumluluğundadır. Malların tesliminden sonra riskler ve masraflar alıcıya geçmektedir. Sigorta alıcı tarafından yapılır. FCA, tüm taşıma modlarında kullanılabilen bir teslim şeklidir.

FAS (Free Alongside Ship, Gemi Yanında Masrafsız Teslim): Deniz taşımacılığında kullanılmaktadır. FAS teslim şeklinde, satıcı mallarını belirtilen limanda geminin yanına yerleştirilerek teslim eder. Malların gümrüklemesinin de satıcı tarafından yapılması gerekmektedir. Taşınan malların limanda geminin yanına taşınmasına kadar sorumluluklar satıcının üzerindedir. Malların geminin yanına yerleştirilmesinden itibaren her türlü risk ve masraf alıcı tarafa geçecektir. Sigorta ise yine alıcı tarafından yaptırılmaktadır.

FOB (Free On Board, Gemide Masrafsız Teslim): Deniz ve içsu taşımacılığında kullanılır. FAS’tan farklı olarak mallar gemide teslim edilir. Söz konusu mallar, anlaşılan yükleme limanında, alıcı tarafından seçilen gemiye yönlendirilir. Malın ihracına ilişkin tüm gümrük işlemleri ve vergiler satıcının sorumluluğundadır. Gemiye kadar olan masraflar satıcıya aitken malların gemiye yüklenmesinden sonraki masraflar ve riskler alıcınındır. Ülkemizde en çok kullanılan teslim şekilleri arasındadır.

CFR (Cost And Freight, Masraflar ve Navlun Dahil Teslim): CFR teslim şeklinde satıcı malları gemide teslim eder ya da gemide teslim edilmiş malları tedarik eder. Taşınan mallara ilişkin hasarlar ve diğer türlü masraflar, mallar gemide bulunduğunda alıcı tarafa geçer. Satıcı, ise malların ihracı için gerekli ihraç izinlerini veya diğer resmi izinleri alır. Bunun yanında gümrük işlerini de tamamlar. Satıcı, malların sözleşilen limana getirilmesi için taşıma anlaşması yapar ve navlun ile masrafları kendisi öder. Bu teslim şeklinde satıcının sigorta yapma yükümlülüğü yoktur ancak sigortanın yapılabilmesi için gerekli bilgileri alıcıya sağlamakla yükümlüdür.

CIF (Cost, Insurance and Freight, Masraflar, Sigorta ve Navlun Dahil Teslim): CIF teslim şekli üstte bahsettiğimiz CFR teslim şekli ile genel olarak aynı özellikleri taşımaktadır. Aralarındaki tek fark mala ilişkin sigortanın satıcı tarafından yapılmasıdır.

CPT (Carriage Paid To, Taşıma Ücreti Ödenmiş Olarak Teslim): CPT teslim şeklinde satıcı, malların gümrük işlemlerinin yapılmasından ve tayin edilen taşıyıcıya teslim edilmesinden sonra yükleme ile ilgili bilgi ve evrakları alıcıya iletir. Mallar taşıyıcıya iletildikten sonra risk ve masraflar alıcı tarafa geçer. CFR teslim şekli ile aynı özellikleri taşıyan CPT’nin farkı, CPT’nin tüm taşıma modlarında kullanılabiliyor olmasıdır.

CIP (Carriage and Insurance Paid To, Taşıma Ücreti ve Sigorta Ödenmiş Teslim): CIP teslim şekli CIF teslim şekli ile neredeyse aynıdır. İki taşıma şeklinin arasındaki fark, CIP’nin tüm taşıma modellerinde kullanılabiliyor olmasıdır. Bu teslim şeklinde malın sigortası satıcı tarafından yaptırılır. Malların nakil aracına tesliminden sonra ise sorumluluk alıcıya geçer.

DAP (Delivered At Place, Belirtilen Adreste Teslim): “Belirlenen Adreste Teslim” kuralı, satıcının malları önceden belirlenen varma noktasındaki taşıma aracından boşaltmadan alıcıya teslim ettiğini ifade eder. DAP teslim seklinde satıcı malları gümrüklemek, taşıma sözleşmesi yaparak malları belirlenen varış noktasına götürmek ve malları araçtan boşaltmadan alıcı için hazır tutmakla yükümlüdür. Risk ve masraflar; malların alıcının emrine hazır tutulmasına kadar satıcıya aittir. Bundan sonra ise alıcı tarafa geçmektedir. Bu teslim şeklinde sigorta satıcı tarafından yaptırılır.

DPU (Delivered At Place Unloaded, Belirtilen Yerde Eşya Boşaltılmış Teslim): DPU teslim şeklinde satıcı mallarını belirlenen varış noktasındaki taşıma aracından boşaltmış bir şekilde alıcıya teslim eder. Malların, alım satım sözleşmesinde belirlenen noktaya getirilerek alıcıya verilmesine kadar oluşan risk ve masraflar satıcı yükümlülüğündedir. Mallar bu noktaya ulaştıktan ve boşaltıldıktan sonra doğacak vergiler ve taşıma masrafları alıcının sorumluluğundadır. Sigorta sorumluluğu satıcıda olmasa da sigortayı satıcı tarafın yapması beklenmektedir.

DDP (Delivered Duty Paid, Gümrük Resmi Ödenmiş Olarak Teslim): DDP teslim şekli, satıcının sorumluluğunun en yüksek olduğu teslim şeklidir. Bu yönüyle Exworks’ün (EXW) tam tersi konumundadır. Bu yöntemde satıcı, malları gümrüklemek, taşımak ve anlaşılan varış noktasında götürmekle sorumludur. Alıcının tek sorumluluğu ise belirlenen varış yerinde malları boşaltmaktır. DDP teslim şeklinde sigortayı da satıcının yapması beklenmektedir.

Incoterms tablosu

Incoterms kategorileri nelerdir?

Incoterms 2020; E (Departure, Kalkış), F (Main Carriage Unpaid, Taşıma Ücreti Ödenmemiş), C (Main Carriage Paid, Taşıma Ücreti Ödenmiş) ve D (Arrival, Varış) olmak üzere 4 ana kategoriye bölünmüştür.

E Grubu:

  • EXW (Exworks, İşyerinde Teslim)

E grubu, satıcının elindeki malları kendi işletmesinde ya da belirlenen başka bir depo ya da fabrikada teslim etmesidir. Bu teslim şeklinde mal ihraç gümrüğünden geçirilmez ve taşıyıcı araca yüklenmez. Sadece alıcıya teslim için hazır bir şekilde bekletilir. E grubu, satıcının en az yükümlülüğü olan Incoterms türüdür.

F Grubu:

  • FCA (Free Carrier, Taşıyıcıya Masrafsız Teslim)
  • FAS (Free Alongside Ship, Gemi Yanında Masrafsız Teslim)
  • FOB (Free On Board, Gemide Masrafsız Teslim)

F grubu, satıcı tarafın elindeki malları belirlenen taşıyıcıya risk ve masraflar alıcıya ait olmak üzere teslim ettiği durumları gösterir. Taşıma masrafları alıcı tarafından karşılanacaktır. Satıcının sigorta yaptırma yükümlülüğü yoktur.

C Grubu:

  • CFR (Cost And Freight, Masraflar ve Navlun Dahil Teslim)
  • CIF (Cost, Insurance and Freight, Masraflar, Sigorta ve Navlun Dahil Teslim)
  • CPT (Carriage Paid To, Taşıma Ücreti Ödenmiş Olarak Teslim)
  • CIP (Carriage and Insurance Paid To, Taşıma Ücreti ve Sigorta Ödenmiş Teslim)

C grubunda, satıcının bazı giderleri üstlenmesi gerekmektedir. Yani satıcı, taşıma masraflarını üstlenerek alıcı ile anlaşmaktadır. Bu terimde satıcı, mallarını sözleşmede bahsedilen taşıyıcıya teslim eder. Risk ve masraflar taşıyıcıya teslim edilme anından itibaren alıcıya geçmektedir.

D Grubu:

  • DAP (Delivered At Place, Belirtilen Adreste Teslim),
  • DPU (Delivered At Place Unloaded, Belirtilen Yerde Eşya Boşaltılmış Teslim)
  • DDP (Delivered Duty Paid, Gümrük Resmi Ödenmiş Olarak Teslim)

D grubu, malların anlaşılan varış noktasına gelene kadar sorumluluğunun satıcı tarafında olduğu belirtilir. Bu grupta ulaşımdaki tüm masraf ve riskler satıcı tarafına aittir.

Taşıma şekline göre Incoterms terimleri

Incoterms terimleri taşıma modlarına göre farklılık göstermektedir. Belirli taşıma şekillerinde sadece belirli terimler geçerlidir. Bunlar şu şekilde sıralanabilir:

Karma taşıma dahil tüm taşıma modları:

  • EXW
  • FCA
  • CPT
  • CIP
  • DAP
  • DPU
  • DDP

Hava taşımacılığı:

  • FCA

Demiryolu taşımacılığı:

  • FCA

Deniz ve içsu taşımacılığı:

  • FAS
  • FOB
  • CFR
  • CIF

Incoterms 2010 ile Incoterms 2020 arasındaki farklar nelerdir?

Incoterms küresel ticaret dünyasındaki değişiklikler ve trendlerle beraber son dönemlerde 10 yılda bir güncellenmektedir. Bu güncellemeler aksi belirtilmedikçe tüm teslim şekillerini etkilemektedir. Son gelen güncelleme olan Incoterms 2020’nin bir önceki Incoterms 2010’dan farkları şu şekildedir:

  • Incoterms 2020’de FCA (Taşıyıcıya Masrafsız Teslim), malların gemilere yüklenmesinden önce konşimentoya yerleşik bir yükleme kaydı yapılması ek seçeneğini sağlar.
  • Incoterms A9/B9 kurallarında masraflar merkezi bir hâle getirilmiştir.
  • CIP taşıma şekli, asgari Enstitü Emtea Klozu teminatı içeren en az bir sigorta gerektirmektedir.
  • Free Carrier (FCA, Taşıyıcıya Masrafsız Teslim), Delivered at Place (DAP, Belirtilen Adreste Teslim), Delivered at Place Unloaded (DPU, Belirtilen Yerde Eşya Boşaltılmış Teslim) ve Delivered Duty Paid (DDP, Gümrük Resmi Ödenmiş Olarak Teslim) teslim şekillerinde malların herhangi bir üçüncü taraf taşıyıcı olmaksızın, kendi taşıma araçları kullanılarak taşınabileceğini belirtmektedir.
  • Delivered at Terminal (DAT, Terminalde Teslim), varış noktasının sadece bir "terminal" değil, herhangi bir nokta olabileceğini belirtmek için Delivered at Place Unloaded (DPU, Belirtilen Yerde Eşya Boşaltılmış Teslim) şeklinde değiştirilmiştir.

Uluslararası taşımacılıkta Hubtic güvencesi

Alman merkezli lojistik uzmanı Hubtic, uluslararası taşımalarınızda en iyi fiyatları; hız, güven ve uzmanlıkla beraber sunuyor. Sadece bir dakikada istediğiniz rotada navlun teklifi almanıza imkân sağlayan Hubtic sayesinde lojistik sektörünün geleceğini deneyimleyebilirsiniz. Yükünüzün nerede olduğunu gerçek zamanlı olarak takip edebilir, taşımalarla ilgili dokümanları online olarak görüntüleyebilir ve sonlandırabilirsiniz. Taşıma işleminiz süresince dilediğiniz her konuda, alanında uzman destek ekibimizden 7/24 destek alabilirsiniz. Daha fazla bilgi almak için aşağıdaki formu doldurarak bizimle iletişime geçebilirsiniz.

Deniz Elçi
Deniz Elçi07 Jun 2023
Blog Aboneliği

Hubtic ve lojistik üzerine yeni bilgiler edinin.